
I. Phương Pháp Định Giá P/E Là Gì?
P/E là viết tắt của Price/Earnings Ratio, tức tỷ lệ giữa giá cổ phiếu (P) và thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS). Nhà đầu tư (NĐT) sử dụng hệ số P/E để xác định xem cổ phiếu có đang được định giá cao hay thấp so với thu nhập mà doanh nghiệp tạo ra.
Ưu điểm của phương pháp P/E:
- Dễ hiểu, dễ tính toán.
- Thích hợp cho các NĐT cá nhân.
- Hiệu quả trong việc đánh giá giá trị nội tại tương đối của cổ phiếu.
II. Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Hệ Số P/E
1. EPS (Earnings Per Share)
- Tăng trưởng EPS càng cao, hệ số P/E thường càng cao do kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận trong tương lai.
2. Hệ Số Đòn Bẩy Tài Chính
- Công ty có tỷ lệ nợ cao thường có P/E thấp do rủi ro tài chính cao hơn.
3. P/E Toàn Thị Trường
- Khi thị trường chứng khoán tăng hoặc giảm mạnh, P/E của các cổ phiếu riêng lẻ thường biến động theo xu hướng chung.
4. P/E Của Ngành
- So sánh P/E của công ty với trung bình ngành giúp đánh giá cổ phiếu đang rẻ hay đắt so với đối thủ cạnh tranh.
5. Mức Độ Đa Dạng Kinh Doanh
- Công ty có hoạt động đa ngành thường có thu nhập ổn định, giảm rủi ro, từ đó P/E được đánh giá cao hơn.
6. Lãi Suất Thị Trường
- Khi lãi suất tăng, giá trị hiện tại của dòng tiền tương lai giảm, kéo theo giá cổ phiếu và P/E giảm.
III. Cách Lựa Chọn EPS Khi Tính P/E
NĐT có thể sử dụng các loại EPS sau:
- EPS 12 tháng gần nhất: Dữ liệu thực tế đã kiểm toán, dùng để tính P/E hiện tại.
- EPS dự phóng: Sử dụng dự báo lợi nhuận trong tương lai (1 năm hoặc trung bình 3-5 năm) để tính P/E tương lai.
So sánh P/E hiện tại và P/E tương lai:
- P/E hiện tại phản ánh tình hình thực tế.
- P/E tương lai giúp dự đoán tiềm năng tăng trưởng, hỗ trợ quyết định đầu tư trung – dài hạn.
IV. Lựa Chọn Hệ Số P/E Trong Định Giá Cổ Phiếu
Có 3 cách phổ biến để xác định hệ số P/E hợp lý:
1. Tính Toán P/E Theo Mô Hình
Áp dụng công thức định giá cổ phiếu:
P = D1 / (Re – g)
Từ đó suy ra P/E = (1 – b) / (Re – g)
- D1: Cổ tức kỳ vọng
- Re: Tỷ lệ chiết khấu yêu cầu
- g: Tốc độ tăng trưởng EPS
- b: Tỷ lệ chia cổ tức
2. So Sánh Với Doanh Nghiệp Cùng Ngành Trong Nước
Chọn nhóm công ty tương đồng về quy mô, kỹ thuật, thị phần và cơ cấu tài chính để lấy P/E trung bình.
3. So Sánh Với Doanh Nghiệp Trong Khu Vực/Quốc Tế
So sánh P/E của các công ty tương đương trong khu vực hoặc thế giới để đưa ra mức giá hợp lý.
V. Kết Hợp P/E Với Các Yếu Tố Khác Khi Đầu Tư
Mặc dù phương pháp P/E rất hữu ích, NĐT không nên chỉ dựa vào duy nhất một chỉ số. Để đảm bảo quyết định đầu tư đúng đắn, cần:
- Kết hợp với các phương pháp định giá khác như DCF, NAV, EV/EBITDA…
- Xem xét các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp (nợ, ROE, thị phần, rủi ro…)
- Phân tích vĩ mô, chính sách lãi suất, xu hướng ngành…
Kết Luận
Phương pháp định giá cổ phiếu bằng P/E là công cụ đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt với nhà đầu tư cá nhân. Tuy nhiên, để sử dụng đúng, NĐT cần hiểu bản chất, biết lựa chọn EPS phù hợp, đánh giá bối cảnh thị trường và kết hợp nhiều yếu tố khác để đưa ra quyết định đầu tư chính xác.
Từ khóa chính: định giá cổ phiếu bằng P/E, phương pháp P/E, cách định giá cổ phiếu, nhà đầu tư cá nhân, EPS, P/E tương lai, P/E hiện tại
Tham khảo : Đinh giá và thẩm định giá :Tại đây